Kedim Topallıyor Sebebi Ne Olabilir?
Kediniz yürürken aksıyor, bir patisini havada tutuyor ya da adım atarken zorlanıyor mu? Eğer “Kedim topallıyor, sebebi ne olabilir?” diye düşünüyorsanız, bu durum hem basit bir incinme hem de ciddi bir ortopedik veya nörolojik sorunun işareti olabilir.
Topallık, kedilerde genellikle gözle fark edilebilen ancak nedenini anlaması güç bir belirtidir. Çünkü kediler acılarını gizleme konusunda son derece yeteneklidir. Bu yazıda, kedilerde topallamanın yaygın nedenlerini, eşlik edebilecek belirtileri, evde dikkat etmeniz gerekenleri ve veteriner müdahalesi gerektiren durumları detaylıca ele alıyoruz.
1. Kedilerde Topallamanın En Sık Nedenleri
a) Yaralanmalar ve Zorlanmalar
Kediler atlamayı, zıplamayı ve koşmayı sever. Ancak yüksek bir yerden düşme, sert zemine atlama ya da oyun sırasında kas ve eklem zorlanmaları topallamaya neden olabilir. Bu tür durumlarda topallık genellikle ani başlar.
b) Patide Yabancı Cisim veya Kesik
Ayağa cam parçası, diken ya da metal bir tel batması oldukça yaygındır. Kediniz patisini yalıyor ve üzerine basmak istemiyorsa, parmak aralarında cisim olup olmadığını kontrol etmelisiniz. Ayrıca patilerdeki kesikler, çatlaklar veya yanıklar da aynı soruna yol açabilir.
c) Tırnak Problemleri
Aşırı uzayan, kırılan ya da içe doğru uzayan tırnaklar kedilerin yürüyüşünü bozar. Özellikle ev kedilerinde tırnak kesimi düzenli yapılmadığında tırnak batması topallamaya neden olabilir.
d) Eklemlerde Artrit (Kireçlenme)
Yaşlı kedilerde sık görülen artrit, eklemlerde ağrıya neden olur. Bu durum özellikle sabah saatlerinde ya da uzun süre dinlenme sonrası hareket ederken kendini belli eder.
e) Kalça Displazisi
Genetik olarak bazı kedilerde kalça eklemleri gelişmemiş olabilir. Bu durum kalça displazisi olarak adlandırılır ve ilerleyici bir topallamaya neden olur. Özellikle büyük ırk kedilerde ya da Scottish Fold gibi genetik yatkınlığı olan türlerde daha sık görülür.
f) Kas Yırtılması veya Sinir Zedelenmesi
Bir kas grubu zedelendiğinde veya sinirlerde sıkışma oluştuğunda kediler yürürken acı hisseder. Özellikle bir arka bacakta güçsüzlük veya kayma varsa sinirsel bir problem düşünülmelidir.
g) Kırık veya Çıkık
Ciddi travmalar (araç çarpması, düşme vs.) sonucunda oluşabilecek kemik kırıkları ve eklem çıkıkları kedilerin şiddetli şekilde topallamasına neden olur. Bu durumda bacak genellikle normal durmaz; şişlik ve şekil bozukluğu gözlemlenebilir.
h) Kedi AIDS’i ve Diğer Enfeksiyonlar
FIV (Kedi AIDS’i) gibi bazı viral enfeksiyonlar eklem iltihabına ve buna bağlı topallığa neden olabilir. Ayrıca Lyme hastalığı gibi bakteriyel enfeksiyonlar da eklem ağrısı yapabilir.
i) Tümör veya Kitleler
Bacaklarda veya omurga çevresinde gelişen iyi ya da kötü huylu tümörler, sinirlere ya da kaslara baskı yaparak topallamaya sebep olabilir. Genellikle ilerleyici, düzensiz ve şiddetli bir topallık söz konusudur.
2. Kedim Topallıyor Ama Acı Çekiyor Gibi Değil
Bazı kediler topallasa da normal şekilde oyun oynamaya devam eder, mama yer ve normal tuvaletini yapar. Ancak bu durum, sorunun hafif olduğu anlamına gelmez. Kediler doğaları gereği zayıflık göstermek istemez. Bu yüzden:
- Topallık 24 saatten uzun sürdüyse,
- Hareket kısıtlılığı oluştuysa,
- Patisini sürekli yalayıp duruyorsa,
bir veteriner hekime danışmanız gerekir.
3. Kedim Ani Şekilde Topallamaya Başladı, Ne Yapmalıyım?
Eğer kediniz bir anda topallamaya başladıysa, aşağıdaki adımları takip etmelisiniz:
a) Bacağını İnceleyin
Kırık, şişlik, morluk, kanama ya da yabancı cisim var mı kontrol edin. Kediniz acı hissediyorsa muhtemelen izin vermeyecektir. Bu durumda zorlama yapmayın.
b) Patisini Gözden Geçirin
Tırnaklar, parmak araları ve pati altındaki deriyi kontrol edin. Kesik, yara, batık varsa görünür olabilir.
c) Dikkatlice Dokunun
Yavaşça bacağı yukarıdan aşağıya doğru sıvazlayın. Herhangi bir tepki (miyavlama, çekme, saldırganlık) varsa ağrı noktası hakkında fikir edinebilirsiniz.
d) Dinlenmeye Bırakın
Birkaç saat dinlenme sonrası topallık azalabilir. Ancak 12-24 saat içinde hiçbir düzelme yoksa veteriner kontrolü şarttır.
4. Veterinere Ne Zaman Gidilmeli?
Aşağıdaki belirtilerden biri varsa zaman kaybetmeden veteriner hekim müdahalesi gereklidir:
- Topallık 1 günden uzun sürdüyse
- Bacakta şişlik veya şekil bozukluğu varsa
- Kediniz yemek yemiyorsa veya kusuyorsa
- Ayağını hiç kullanmıyorsa
- Aşırı salya ya da titreme varsa
- Kedi saklanma davranışı gösteriyorsa
- Bacak tamamen hareketsiz hale geldiyse
Veteriner hekimin yapacağı fiziki muayene, röntgen, ultrason ya da kan tahlili ile kesin tanıya ulaşılabilir.
5. Evde Topallayan Kediye Ne Yapılabilir?
Topallama hafifse ve veteriner ziyaretine kadar beklenmesi gerekiyorsa şu önlemler faydalı olabilir:
- Kedinizi hareketten uzak tutun. Zıplamasını engelleyin.
- Rahat ve yumuşak bir yatak hazırlayın.
- Kum kabı, mama ve su kaplarını yakına yerleştirin.
- Ağrı kesici vermeyin! İnsanlar için olan ağrı kesiciler (paracetamol, ibuprofen gibi) kediler için ölümcül olabilir.
- Pati yalama davranışını engelleyin. Gerekirse yakalık kullanın.
Unutmayın, evde yapılabilecekler sadece geçici çözümlerdir. Tanı ve tedavi mutlaka veteriner kontrolünde yapılmalıdır.
