Kedilerde Arka Ayak Tutmaması Neden Olur?
Kedinizin yürürken zorlandığını, arka ayaklarını sürüdüğünü ya da birdenbire bacaklarının güçsüzleştiğini fark ettiğinizde, bu durum son derece endişe verici olabilir. “Kedilerde arka ayak tutmaması neden olur?” sorusu, bu tür semptomlarla karşılaşan kedi sahiplerinin en sık sorduğu sorulardan biridir. Arka ayaklarda ani veya yavaş gelişen güç kaybı; travmadan sinirsel bozukluklara, damar tıkanıklığından sistemik hastalıklara kadar çok çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir.
Bu yazıda, kedilerde arka ayak tutmama probleminin yaygın nedenlerini, eşlik eden belirtileri, yapılması gereken acil müdahaleleri ve veterinerlik süreçlerini detaylı olarak inceliyoruz.
1. Kedilerde Arka Ayak Tutmama Nedir?
Arka ayak tutmama, kedinin bir veya iki arka bacağını normal şekilde kullanamaması, hareket ettirememesi ya da bu bacaklarda hissizlik, sürükleme veya zayıflık görülmesidir. Bu durum:
- Ani (örneğin pıhtı atması)
- Yavaş gelişen (örneğin tümör ya da kireçlenme)
- Kalıcı veya geçici
- Tek taraflı veya çift taraflı
şekillerde olabilir. Doğru tanı, bu faktörlere göre değişir.
2. Kedilerde Arka Ayak Tutmama Nedenleri
a) Travma ve Fiziksel Yaralanmalar
Yüksekten düşme, trafik kazası, sıkışma veya ezilme gibi durumlar omurilik ya da sinir yapılarında hasara neden olarak bacakların tutulmasına yol açabilir. Bu durumda genellikle ağrı, şişlik ya da felç durumu görülür.
b) Aort Tromboembolisi (Pıhtı Atması)
Özellikle kalp hastalığı olan kedilerde görülen ciddi bir durumdur. Kalpten kopan bir pıhtı, arka bacaklara giden ana damar olan aort bifurkasyonunu tıkar. Ani başlayan ve çoğunlukla iki bacağı birden etkileyen felç benzeri tablo oluşur. Belirtileri:
- Aniden yürüyememe
- Bacakların soğuması
- Patilerde morarma veya solukluk
- Şiddetli ağrı
- Miyavlayarak kıvranma
Hayati risk taşıyan bir durumdur. Acil veteriner müdahalesi gerekir.
c) Omurilik Problemleri (Disk Fıtığı, Tümör, Enfeksiyon)
Omurgada yer alan sinirlerin baskıya uğraması veya hasar görmesi, sinir sinyallerinin bacaklara ulaşamamasına neden olur. Bu baskı enfeksiyon, tümör ya da fıtık gibi nedenlerle olabilir. Semptomlar şunlardır:
- Dengesizlik
- İdrar/kaka tutamama
- Sürükleme
- Hissedilmez hale gelen patiler
d) Sinir Zedelenmeleri
Bel bölgesine alınan darbeler, enjeksiyon bölgesinde sinir hasarı ya da doğrudan sinir yapılarının zedelenmesi arka bacakta tutmama, kas kaybı ve hissizlik oluşturabilir.
e) Felç ve Nörolojik Hastalıklar
Kedi felci nadir ama ciddi bir durumdur. Beyin veya omurilik kaynaklı sinirsel bozukluklar, kaslara sinyal gitmesini engeller. Felç durumları genellikle ani gelişir ve kalıcı olabilir.
f) Kas Hastalıkları (Miyopati)
Kas dokusunun zayıfladığı, eridiği ya da iltihaplandığı durumlarda kaslar işlevini yerine getiremez. Özellikle yaşlı veya tiroid problemi olan kedilerde görülür. Kedinin genel enerjisi de düşük olur.
g) İleri Düzey Artrit (Kireçlenme)
Yaşlı kedilerde eklemlerde kireçlenme, ağrıya ve hareket kısıtlılığına neden olabilir. Bu durumda kedi bacağını kullanmak istemez, çekerek yürür ya da tamamen kaldırır.
h) Vitamin ve Mineral Eksiklikleri
B1 (tiamin) ve E vitamini eksiklikleri, sinir iletiminde sorunlara yol açarak arka bacakların zayıflamasına neden olabilir. Ev yapımı dengesiz beslenen kedilerde görülme olasılığı yüksektir.
i) Tümöral Oluşumlar
Omurilik, sinir kökleri ya da pelvik bölgedeki tümörler zamanla baskı oluşturarak bacaklarda güç kaybına neden olabilir. Genellikle ilerleyici ve tek taraflıdır.
j) Kedi Felci Virüsü (FIV, FeLV)
Bağışıklık sistemini baskılayan viral hastalıklar kas kontrolünü etkileyebilir. Genellikle başka semptomlarla birlikte görülür.
3. Arka Ayak Tutmamasıyla Beraber Görülebilecek Belirtiler
Kedinizin arka bacaklarını kullanamaması dışında şu belirtiler varsa, tablo daha ciddidir:
- Aniden yere düşme veya denge kaybı
- Sürüklenerek yürüme
- Hissedilmeyen veya tepki vermeyen patiler
- İdrar/defekasyon kontrolünün kaybı
- Bacaklarda morarma veya renk değişimi
- Şiddetli miyavlama (ağrı belirtisi)
- Nefes alıp vermede hızlanma
4. Evde İlk Müdahale: Ne Yapılmalı?
Kedinizin arka ayaklarını kullanamadığını fark ettiğinizde:
✅ Panik Yapmadan Kediyi Sakinleştirin
Zorlamayın. Hareket ettirmeye çalışmak sinir hasarını artırabilir.
✅ Bacakları Muayene Edin
Şişlik, kanama, soğukluk, anormal pozisyon var mı gözlemleyin.
✅ Soğuksa Isı Uygulaması
Bacaklar soğumuşsa ve pıhtı şüphesi varsa ılık (sıcak değil!) havlu ile sarabilirsiniz. Ama en kısa sürede veteriner müdahalesi gerekir.
✅ Veterinere Ulaşın
Bu tür vakalarda evde tedavi mümkün değildir. Tanı için kan testi, röntgen, tomografi ve sinir refleks testleri gerekebilir.
5. Kedimin Arka Ayakları Tutmuyor, Tedavi Mümkün mü?
Tedavi, altta yatan nedene bağlıdır. İşte bazı örnekler:
- Pıhtı atması: Antikoagülan ilaçlar ve destek tedavileri verilir, ancak prognoz ciddidir.
- Travma: Cerrahi müdahale gerekebilir. Sinir onarımları yapılabilir.
- Enfeksiyonlar: Antibiyotik ve bağışıklık destek tedavisi uygulanır.
- Omurilik hastalıkları: Steroid tedavileri, cerrahi, fizik tedavi gerekebilir.
- Kas hastalıkları: Özel diyet ve vitamin takviyeleriyle desteklenebilir.
- Artrit: Ağrı kesici, glukozamin takviyeleri, özel mamalar verilir.
Tedaviye erken başlamak her zaman başarı şansını artırır.
6. Bu Durumdan Korunmak İçin Ne Yapılmalı?
- Kedinizin düşebileceği yüksek yerlere ulaşmasını sınırlayın.
- Kalp hastalığı veya viral enfeksiyon riski varsa düzenli kontrolleri ihmal etmeyin.
- Evde ip, oyuncak parçası, iğne gibi yutulabilir cisimleri ortada bırakmayın.
- Dengeli mama vererek vitamin eksikliklerini önleyin.
- Yaşlı kediler için kaymaz zeminler ve kolay erişilebilir alanlar oluşturun.
